Δ.Η. Βασιλείου, BSc, MSc – Δρ. Μ. Τοανόγλου: Ο επανασχεδιασμός του τουρισμού είναι επιλογή επιβίωσης των προορισμών
Redesigning tourism is option for destinations’ survival [in Greek]
Έντυπη έκδοση
Το μεγάλο κεφάλαιο της Αειφορίας στον τουρισμό παρότι έχει έρθει στο προσκήνιο στα τελευταία χρόνια, η πανδημία του κορωνοϊού είχε ως αποτέλεσμα να το αναδείξει σε μείζον ζήτημα παραλλήλως με τις σοβαρές επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης, επηρεάζοντας τους προορισμούς αλλά και τους ταξιδιώτες.
Το πώς επηρεάζονται οι τοπικές κοινωνίες από τις νέες τάσεις και τις προκλήσεις στον τουρισμό θα αποτελέσει το αντικείμενο μιας εξαιρετικά ενδιαφέρουσας εκδήλωσης που θα πραγματοποιηθεί στη Ρόδο την 1η Απριλίου με θέμα «Οικοδομώντας το μέλλον των Προορισμών στην νέα εποχή: Αυθεντικότητα, Εμπειρίες, Γαστρονομία και Συνέργειες». Την εκδήλωση διοργανώνει ο ΠΡΟΤΟΥΡ με την υποστήριξη της Ενωσης Ξενοδόχων Ρόδου, της Ενωσης Τουριστικών Γραφείων Δωδεκανήσου, της Λέσχης Αρχιμαγείρων και την με την υποστήριξη του Δικτύου «Αυθεντική Ελλάδα – Authentic Greece».
Με αφορμή την εκδήλωση, δύο από τους ομιλητές, οι κ.κ. Δημήτρης Η. Βασιλείου, BSc, MSc, ιδρυτής “Authentic Greece – Τοπικά Προϊόντα & Σήμα Γαστροτουρισμού” και Project Manager έργου “ΤΟΠΙΚΑ & ΕΠΩΝΥΜΑ” και Δρ. Μιχαήλ Τοανόγλου Καθηγητής Τουριστικών – Ξενοδοχειακών Σπουδών, Jeonju University, South Korea Ιδρυτικό Μέλος ΕΠΟΤ – Tourism Think Tank, παραχώρησαν συνέντευξη στη «δημοκρατική» για τις προκλήσεις και τους στόχους των τουριστικών προορισμών, στο νέο τοπίο που διαμορφώνεται.
Διαβάστε εδώ μερικές από τις απατήσεις στα ερωτήματα της Μαίρης Φώτη, Αρχισυντάκτριας της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ Ρόδου:
• Πώς το ζήτημα της Αειφορίας έχει έρθει στο προσκήνιο τα τελευταία χρόνια. Συνδέεται με την πανδημία και πώς;
Δ.Β.: Η Αειφορία του πλανήτη, δηλαδή η συνέχιση της λειτουργίας του σπιτιού που μας “φιλοξενεί”, έχει έρθει στο προσκήνιο στα τελευταία χρόνια γιατί έχουμε καταλάβει ότι απειλείται όλο και περισσότερο. Και μάλιστα αυτό που απειλείται ακόμη περισσότερο δεν είναι ακριβώς το “σπίτι”, αλλά οι “ένοικοι”, δηλαδή εμείς, το ανθρώπινο είδος. Ειδικά για τον τουρισμό, που είναι και στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας, η έννοια της Aειφορίας (Sustainability) δεν είναι καινούργια, αλλά έχει έρθει στο προσκήνιο με τρόπο μάλλον θεωρητικό παρά πρακτικό.
Μ.Τ.: Οι πρωτοβουλίες που αναλήφθηκαν για τη δημιουργία “πράσινης” τουριστικής πολιτικής σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα στον κλάδο, δεν είχαν “βάθος” και έμειναν σε μεγάλο βαθμό στα επικοινωνιακά οφέλη που πρόσφεραν επιδερμικές σε πολλές περιπτώσεις “πράσινες” πολιτικές ή και πιστοποιήσεις. Η μεγάλη αλλαγή που ανέβασε με ουσιαστικό τρόπο την ατζέντα της Aειφορίας του Tουρισμού σε τόσο υψηλό επίπεδο ενδιαφέροντος, προήλθε κυρίως από την σημαντική ευαισθητοποίηση των πολιτών-πελατών σε θέματα κοινωνικο-πολιτισμικά και περιβαλλοντικά. Μια ευαισθητοποίηση που ήρθε σχετικά απότομα μέσα από τα βιώματα της απροσδόκητης κρίσης της πανδημίας, αλλά και της επερχόμενης και ακόμα σοβαρότερης Κλιματικής Κρίσης. Θα λέγαμε ότι η πανδημία που προκάλεσε ο Covid ήρθε να λειτουργήσει σαν ένα “σοκ Αειφορίας”.
• Πώς επηρεάζονται οι τουριστικοί προορισμοί από τις προκλήσεις αυτές;
Δ.Β.: Είναι σαφές ότι οι προορισμοί επηρεάζονται πολύ και μάλιστα με πολλούς τρόπους. Ο Τουρισμός, τόσο λόγω των μετακινήσεων που εμπλέκονται σε αυτόν, όσο και λόγω της θετικής ψυχολογίας που είναι απαραίτητη για να κάνει κάποιος διακοπές, είναι ίσως ο κλάδος που επηρεάστηκε από την πανδημία του κορωνοϊού ίσως περισσότερο από κάθε άλλον.
Ενας κλάδος «ανεμελιάς», όπως ο τουρισμός αλλά και η ψυχαγωγία, έχουμε συνηθίσει να μην υπόκεινται σε «έγνοιες». Σε σχέση με το μοντέλο που επικρατεί παγκόσμια, και την ήδη πολύ μεγάλη εξάρτηση πολλών τόπων από τον τουρισμό, αυτή η προσέγγιση έχει οδηγήσει ήδη σε μεγάλες οικονομικές απώλειες – ειδικά σε προορισμούς που δεν ήταν προετοιμασμένοι για τη “νέα εποχή”.
• Ποιο ρόλο μπορεί να παίξει η αγροδιατροφική αλυσίδα στη βιωσιμότητα ενός τουριστικού προορισμού;
Δ.Β.: Η Αγροδιατροφή είναι ίσως η πιο κρίσιμη παράμετρος που πρέπει να μπει στην εξίσωση. Κατ’ αρχήν να προσδιορίσουμε την οικονομική σπουδαιότητά της: το 30% τουλάχιστον των τουριστικών εξόδων σε έναν προορισμό είναι το Φαγητό, μόλις στη 2η θέση μετά τη Διαμονή. Αυτό μας φέρνει να αναρωτηθούμε πόσο σημαντικό είναι σε έναν προορισμό το διαθέσιμο τρόφιμο να είναι τοπικό και όχι “εισαγόμενο”. Το θέμα δεν συνδέεται μόνο το φαινόμενο της “Διαρροής” τουριστικών εσόδων που αναφέραμε νωρίτερα, αλλά είναι σχεδόν υπαρξιακό, όχι μόνο για τον τουρισμό αλλά και για την ίδια την ανθρωπότητα συνολικά. Η εντατική γεωργία (και η μαζική κτηνοτροφία) είναι ο μεγαλύτερος συντελεστής της Κλιματικής Αλλαγής (με το 30% των αερίων του θερμοκηπίου) και ο μεγαλύτερος εχθρός της Βιοποικιλότητας. Για να αλλάξει η πορεία είναι απαραίτητο να πάμε σε πλήρη αλλαγή διατροφικών μοντέλων παγκόσμια αλλά και σε μεθόδους Αναγεννητικής γεωργίας, για την αποκατάσταση εδαφών – από τις βλάβες που έχουμε δημιουργήσει. Από την Διάσκεψη του Ρίο (Agenda 21) έχει γίνει σαφές ότι αυτό σχετίζεται με την υγιή Περιφερειακή Ανάπτυξη, δηλαδή ένα πλήρες οικοσύστημα που θα παράγει και θα χρησιμοποιεί τον τουρισμό σαν ένα μεγάλο εξαγωγικό δίκτυο διανομής. Αυτό απαιτεί αποκέντρωση, τοπικά δίκτυα παραγωγής, προώθησης και διανομής και υγιείς μεθόδους γεωργίας, νέα προϊόντα αλλά και ανάδειξη “εμβληματικών” τοπικών προϊόντων και συνταγών, επαναφορά των παραδόσεων και της τοπικής γαστρονομικής ταυτότητας κλπ. Συνοπτικά, η αγροδιατροφική αλυσίδα είναι ο πιο σταθερός τρόπος διάχυσης του τοπικού εισοδήματος και ενίσχυσης των τοπικών κοινωνιών, είναι όμως και ο πιο κοινά αποδεκτός τρόπος ανάδειξης του τοπικού πολιτισμού και ταυτότητας, σύμφωνα με όλες τις έρευνες τουριστών. Το φαγητό είναι ο Νο 2 λόγος επιλογής τουριστικού προορισμού, ενώ σε κάποια δυναμικά νεανικά κοινά είναι ο 1ος λόγος!
Διαβάστε το πλήρες άρθρο με όλα τα ερωτήματα και τις απαντήσεις στη ιστοσελίδα της ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ